Για ποιον χτυπά η καμπάνα τώρα στην Κούβα

Όταν παρακολουθείς μια επανάσταση από μακριά είναι σαν να σταματάει ο χρόνος σε εκείνα τα λίγα λεπτά που το κενό ανεβαίνει στην εξουσία. Απόλυτη ελευθερία. Αυτό είναι το συναίσθημα για μας, τους εξωτερικούς παρατηρητές, όταν βλέπουμε τις φωτογραφίες του Χρήστου Πότσιου από την Κούβα. Μπορεί για τους Κουβανούς να ήταν εντελώς διαφορετικά τα πράγματα αλλά για τον υπόλοιπο κόσμο θα είναι πάντα ένας τόπος αντίστασης. Ακόμα και μετά την συνομιλία του Μπάρακ Ομπάμα με τον Ραούλ Κάστρο. 

«Η απομόνωση στην Κούβα δεν λειτούργησε», είπε πριν από μερικές ημέρες ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, φανερώνοντας την πρόθεση των δυο χωρών να έρθουν πιο κοντά και να αρθεί επιτέλους το πολυετές εμπάργκο των Αμερικανών προς τους Κουβανούς και ν’αποκατασταθούν οι (ανύπαρκτες) διπλωματικές σχέσεις. Αυτό σημαίνει πως θα υπάρξει «χαλάρωση» των περιορισμών στο εμπόριο και τις οικονομικές συναλλαγές, αφήνοντας ακόμη στο βάθος του χρόνου την περίπτωση οριστικής άρσης του εμπάργκο. Το «μπλοκέο», που έχει τις ρίζες του στη δεκαετία του ’60 επί προεδρίας Κένεντι, την ψυχροπολεμική παράνοια, που γιγαντώθηκε με την Κουβανική Επανάσταση του 1959 και ως κερασάκι στην τούρτα, το περιστατικό με τον Κόλπο των Χοίρων και την Κρίση των πυραύλων.

Ακόμη κι έτσι, η Κούβα παραμένει μέχρι και τις μέρες μας ένα αγκάθι στα πλευρά των ΗΠΑ, όχι σε επίπεδο εχθροπραξιών, αλλά κυρίως ως σύμβολο ανεξαρτησίας και μιας παλιακής ομορφιάς που παραμένει. Ας δούμε μερικά γεγονότα που έχουν δώσει στην Κούβα ένα σχεδόν μυθικό στάτους στον παγκόσμιο χάρτη:

• Τα νησιά της Κούβας (αποτελείται από την Κούβα, την Ίσλα δε λα Χουβεντούδ και μικρότερα τριγύρω νησιά) είναι τα πιο πολυπληθή σε όλη την Καραϊβική, έχοντας περίπου 11 εκατομμύρια κατοίκους. Επίσης, είναι το 17ο μεγαλύτερο νησί στον κόσμο κι έχει πρωτεύουσα την Αβάνα. 
• Η περιοχή πρωτοανακαλύφθηκε από το Χριστόφορο Κολόμβο το 1492 και, περνώντας μπόλικους αιώνες κάτω από τον κατακτητικό ζυγό των Ισπανών, απελευθερώθηκε μετά τον Αμερικανο-Ισπανικό πόλεμο. Με τις αρχές του 20ου αιώνα, η Κούβα ήταν ελεύθερη, αλλά όχι πολιτικά ευσταθής χώρα. 
• Τη δεκαετία του ’50, έφτασε και η πολιτική αλλαγή υπό την ηγεσία του Φιντέλ Κάστρο, που ανέτρεψε το Φουλγκένσιο Μπατίστα, που υπήρξε πρόεδρος της Κούβας από το 1940 μέχρι το 1944 και κυβέρνησε ως δικτάτορας από το 1952 μέχρι το 1959 και διατηρούσε «φιλικές» σχέσεις με τις ΗΠΑ.
• Η επανάσταση ξεκίνησε το 1953 και έλαβε τέλος με το διωγμό του Μπατίστα την 1η Γενάρη 1959. Ο Φιντέλ Κάστρο είναι ο μακροβιότερος ηγέτης στην ιστορία της Κούβας, κυβερνώντας -επίσημα- από το 1976 μέχρι και το 2008 όταν και παρέδωσε λόγω ασθένειας την ηγεσία στο μικρότερο αδελφό του, Ραούλ Κάστρο. 
• Μετά την άνοδο του Κομμουνιστικού Κόμματος, η Κούβα διέκοψε διπλωματικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Τσεχία, το Ελ Σαλβαδόρ, την Κόστα Ρίκα και τη Νότιο Κορέα. Βέβαια, οι σχέσεις με τη γείτονα Αμερική και το επακόλουθο εμπάργκο εισαγόμενων και εξαγόμενων προϊόντων που ξεκίνησε επίσημα στις 19 Οκτώβρη 1960 είναι η πιο γνωστή διπλωματική κατάρρευση του 2οου αιώνα. 
• Το Σύνταγμα του 1976, που έχριζε την Κούβα ως «σοσιαλιστική δημοκρατία», αντικαταστάθηκε από εκείνο του 1992, που περιλαμβάνει τις ιδέες του Χοσέ Μαρτί, τις πολιτικές ιδέες των Μαρξ, Ένγκελς και Λένιν. Επίσης, ξεκαθαρίζει πως το μόνο κόμμα της χώρας είναι το Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας.  
• Η Κούβα διαθέτει μερικά εξαιρετικά εξαγώγιμα προϊόντα, όπως τα περίφημα πούρα Αβάνας, το ρούμι και βέβαια τη μουσική και τις τέχνες. Οι ήχοι του Buena Vista Social Club, ενός γνήσιου κουβανέζικου στεκιού της δεκαετίας του ’40, αποθεώθηκαν σχεδόν πενήντα χρόνια μετά από το Ράι Κούντερ και το Βιμ Βέντερς, με το ομώνυμο φιλμ, το δίσκο και βέβαια τις ζωντανές περιοδείες, που έφεραν την Κούβα και την κουλτούρα της σε όλον τον κόσμο. 

https://www.youtube.com/watch?v=0mStndtGGOE

• H Κουβανική οικονομία ελέγχεται ως επί το πλείστον από το κράτος, με το 75% του εργατικού δυναμικού να εργοδοτείται από την Κυβέρνηση.
• Η χώρα διαθέτει ένα από τα καλύτερα συστήματα υγείας σε όλον τον κόσμο. Λέγεται μάλιστα, πως όταν οι γειτονικές χώρες έχουν έλλειψη από γιατρούς, τότε η Κούβα αποστέλλει βοήθεια. 
• Υπάρχει αρκετά περιορισμένη χρήση του Ίντερνετ, με πολύ λίγους κι εκλεκτούς να έχουν πρόσβαση, ενώ οι παραβάτες αυτού του μέτρου μπορεί να τύχουν φυλάκισης μέχρι και 5 χρόνια.
• Μέχρι τον Οκτώβρη 2012, όλοι οι κάτοικοι της Κούβας χρειάζονταν βίζα εξόδου για να φύγουν από τη χώρα. Ο Πρόεδρος Ραούλ Κάστρο άλλαξε αυτό το μέτρο και πλέον, όλοι οι Κουβανοί μπορούν να μείνουν στο εξωτερικό μέχρι και 2 χρόνια χωρίς να χάνουν την υπηκοότητά τους.  

• Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ έγραψε δυο από τα γνωστότερα έργα του, το «Για ποιόν χτυπά η καμπάνα» και το «Ο Γέρος και η Θάλασσα» την περίοδο που ζούσε στην Κούβα.

Για ποιον χτυπά η καμπάνα τώρα στην Κούβα

Φωτογραφίες: Χρήστος Πότσιος/ FOSPHOTOS

VIEW ALL 30 PHOTOS