Συμφωνία στην ΕΕ: «Ο κύβος ερρίφθη, όλοι είναι ανακουφισμένοι»

Οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν σήμερα να στηρίξουν οικονομικά την Ουκρανία για τα επόμενα τουλάχιστον δύο χρόνια με τη χορήγηση ενός δανείου ύψους 90 δισεκ. ευρώ, χωρίς ωστόσο να χρησιμοποιήσουν τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, καθώς δεν υπήρξε συμφωνία για το θέμα.

Οι ηγέτες των 27 κρατών μελών έπρεπε να βρουν πάση θυσία μια βιώσιμη λύση για το Κίεβο, καθώς κινδύνευε να δει τους πόρους του να εξαντλούνται ήδη από το πρώτο τρίμηνο του 2026. Είχαν δεσμευτεί να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος των δημοσιονομικών και στρατιωτικών αναγκών της Ουκρανίας αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ περιόρισε σημαντικά την αμερικανική βοήθεια προς το Κίεβο.

«Πρόκειται για ένα αποφασιστικό μήνυμα για τον τερματισμό του πολέμου, διότι ο (Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ) Πούτιν δεν θα κάνει παραχωρήσεις παρά μόνο όταν κατανοήσει ότι ο πόλεμός του δεν θα του αποφέρει τίποτα», εκτίμησε ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς.

Ο Γερμανός ηγέτης υποστήριζε εδώ και μήνες τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην Ευρώπη για τη χρηματοδότηση αυτού του δανείου. Ωστόσο αναχώρησε από τις Βρυξέλλες χωρίς να έχει επιτύχει τον στόχο του, ενώ αναγκάστηκε επίσης να αποδεχτεί την αναβολή της υπογραφής συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής που συμμετέχουν στον συνασπισμό Mercosur, έπειτα από τις πιέσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας.

«Πρόκειται για σημαντική στήριξη, η οποία ενισχύει αληθινά την ανθεκτικότητά μας», έγραψε ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι στο X ευχαριστώντας τους Ευρωπαίους ηγέτες. «Είναι σημαντικό το ότι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία παραμένουν ακινητοποιημένα και το ότι η Ουκρανία έλαβε μια εγγύηση χρηματοοικονομικής ασφάλειας για τα επόμενα χρόνια», πρόσθεσε.

Ο Ζελένσκι εισακούστηκε μόνο εν μέρει, παρά τις επίμονες προσπάθειές του να αναγκαστεί η Ρωσία να πληρώσει για την εισβολή της. Παρά ταύτα πλέον η Ουκρανία είναι βέβαιη ότι θα λάβει τα κεφάλαια που έχει ανάγκη καθώς οι μάχες συνεχίζονται, ενώ παράλληλα διεξάγονται εντατικές διπλωματικές συζητήσεις.

Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς μιλά στα μέσα ενημέρωσης στο τέλος της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής του Συμβουλίου της ΕΕ στις Βρυξέλλες, Βέλγιο, 19 Δεκεμβρίου 2025. EPA/OLIVIER MATTHYS

Διάλογος με τον Πούτιν;

Καθώς δεν υπήρχε συναίνεση για τη χρήση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, κάτι που δεν έχει συμβεί ξανά και ενέχει κινδύνους, οι 27 χώρες μέλη συμφώνησαν σε ένα κοινό δάνειο.

«Δώσαμε μια υπόσχεση και την τηρήσαμε», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.

«Νομίζω ότι δεν έχει ξανασυμβεί στην ιστορία μας να εξασφαλίζουμε 90 δισεκατομμύρια ευρώ για μια άλλη χώρα για τα επόμενα δύο χρόνια,», δήλωσε η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρέντερικσεν, η χώρα της οποίας ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ μέχρι το τέλος του έτους.

Τώρα «θα ξαναγίνει ωφέλιμο να μιλήσουμε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν», εκτίμησε από την πλευρά του ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Οι χρηματοδοτικές ανάγκες του Κιέβου εκτιμώνται σε 137 δισεκ. ευρώ, με την ΕΕ να δεσμεύεται να αναλάβει τα δύο τρίτα. Τα υπόλοιπα θα διασφαλιστούν από άλλους συμμάχους της Ουκρανίας, όπως η Νορβηγία και ο Καναδάς.

Οι 27 θα χορηγήσουν στο Κίεβο άτοκο δάνειο, χρηματοδοτούμενο από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, το οποίο η Ουκρανία θα αποπληρώσει μόνο εάν η Ρωσία της καταβάλει τις αποζημιώσεις, δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί να αποπληρώσει το δάνειο μόνο όταν λάβει αποζημιώσεις. Μέχρι τότε, τα ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν ακινητοποιημένα και η Ένωση διατηρεί το δικαίωμα να κάνει χρήση των ταμειακών υπολοίπων για τη χρηματοδότηση του δανείου. Αυτή είναι η λύση που βρήκαμε από κοινού», επεσήμανε η φον ντερ Λάιεν.

«Έπειτα από μακρές συζητήσεις» κατέστη σαφές ότι η χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων «απαιτεί περισσότερη δουλειά», παραδέχθηκε στη διάρκεια της περασμένης νύκτας Ευρωπαίος αξιωματούχος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Η συναίνεση στο θέμα αυτό προσέκρουε εδώ και εβδομάδες στις επιφυλάξεις του Βελγίου, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος των περιουσιακών αυτών στοιχείων, περίπου 210 δισεκ. ευρώ.

Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ στο τέλος της Συνόδου Κορυφής του Συμβουλίου της ΕΕ στις Βρυξέλλες, Βέλγιο, 19 Δεκεμβρίου 2025. EPA/OLIVIER HOSLET

«Όλοι ανακουφίστηκαν»

Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ απαιτούσε ήδη από τον Οκτώβριο σχεδόν απεριόριστες εγγυήσεις από τους εταίρους του για να μετριάσει τον κίνδυνο ρωσικών αντιποίνων. Και ενώ άλλες χώρες της ΕΕ εξέφραζαν την προθυμία τους να επιδείξουν αλληλεγγύη, δεν σκόπευαν να δώσουν στο Βέλγιο λευκή επιταγή.

«Ο κύβος ερρίφθη, όλοι είναι ανακουφισμένοι», δήλωσε χαμογελαστός ο ντε Βέβερ, τονίζοντας πως η συμφωνία των 27 σημαίνει ότι η Ουκρανία «νίκησε» διότι εξασφάλισε την αξιόπιστη χρηματοδότηση που χρειάζεται. Πρόσθεσε επίσης ότι η ΕΕ δεν έχει καμιά πρόθεση να επιστρέψει τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια «στον Πούτιν».

Τη συμφωνία για την παροχή άτοκου δανείου στην Ουκρανία αποδέχθηκαν 24 από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ, με εξαίρεση την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία, οι οποίες διστάζουν να στηρίξουν οικονομικά το Κίεβο.

Από την πλευρά του ο Κίριλ Ντμίτριεφ, ειδικός απεσταλμένος του Πούτιν για τις επενδύσεις και την οικονομική συνεργασία, δήλωσε σήμερα ότι «ο νόμος και η σωφροσύνη» κέρδισαν.

«Μείζον ΠΛΗΓΜΑ στους πολεμοκάπηλους της ΕΕ με επικεφαλής την αποτυχημένη Ούρσουλα – φωνές λογικής στην ΕΕ ΜΠΛΟΚΑΡΑΝ την ΠΑΡΑΝΟΜΗ χρήση ρωσικών αποθεμάτων για να χρηματοδοτήσουν την Ουκρανία», έγραψε ο Ντμίτριεφ στο X αναφερόμενος στην φον ντερ Λάιεν.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο τέλος της Συνόδου Κορυφής του Συμβουλίου της ΕΕ στις Βρυξέλλες, Βέλγιο, 19 Δεκεμβρίου 2025. EPA/OLIVIER HOSLET

Μήνυμα Κόστα στους αγρότες: «Η Ευρώπη σας ακούει»

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής, έστειλε το δικό του μήνυμα στους αγρότες και αναφέρθηκε στις διαδηλώσεις που πραγματοποίησαν σήμερα στο κέντρο του Βελγίου, δηλώνοντας ότι «θέλω να τους πω πως η Ευρώπη είναι στο πλευρό σας. Η Ευρώπη θα συνεχίσει να σας στηρίζει, διότι όλοι γύρω από το τραπέζι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναγνωρίζουν τη στρατηγική σημασία της γεωργίας».

Αναφερόμενος στις ανησυχίες τους, τόνισε ότι «η προστασία των Ευρωπαίων αγροτών και της επισιτιστικής ασφάλειας αποτελεί θεμελιώδη στόχο της Ένωσης και θα αντιμετωπιστεί στις επικείμενες διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό».

Σε ό,τι αφορά τη μη επίτευξη συμφωνίας για την υπογραφή της συμφωνίας ΕΕ–Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Ουρουγουάη, Παραγουάη), ο Αντόνιο Κόστα επισήμανε ότι οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελούν ένα πολύ καλό σημείο εκκίνησης για τη συζήτηση και ότι «οι εργασίες πρέπει τώρα να συνεχιστούν σε αυτή τη βάση». Όπως ανέφερε, ο χρόνος «είναι κρίσιμης σημασίας» και «πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την επίτευξη συμφωνίας».

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία προσερχόμενη στη Σύνοδο Κορυφής είχε υπογραμμίσει τη σημασία μιας συμφωνίας, τις πρώτες πρωινές ώρες και μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου δήλωσε ότι «χρειαζόμαστε μερικές επιπλέον εβδομάδες για να αντιμετωπίσουμε ορισμένα ζητήματα με τα κράτη μέλη και έχουμε έρθει σε επαφή με τους εταίρους μας στη Mercosur, συμφωνώντας σε μια μικρή αναβολή της υπογραφής».

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)